Pesten is het met opzet kwetsen van anderen. Dit kan gebeuren door één persoon of door een groep.
Pesten kan verschillende vormen aannemen bv. beledigen, bedreigen, naaktfoto’s verspreiden, slaan en schoppen, roddels verspreiden of iemand uitsluiten, spullen kapot maken of stelen ...
Pesten gebeurt meestal niet éénmalig maar herhaaldelijk.
Pesten kan zichtbaar gebeuren (bv. op een plek waar mensen het kunnen zien) of verborgen gebeuren (bv. achter de rug van iemand of online).
Op school, in de klas, in de buurt, thuis, in de sportclub, … pesten kan overal gebeuren waar mensen elkaar tegenkomen.
Iemand die gepest wordt kan daar langdurige gevolgen van dragen. Ook al zie je dit niet altijd meteen, pesten kan leiden tot veel pijn, verdriet, eenzaamheid, woede, onmacht enzovoort.
Plagen is onschuldiger dan pesten. Het duurt meestal niet lang en kan spontaan gebeuren. Vaak gaat het om humor en aandacht vragen. Ook zijn degene die plaagt en geplaagd wordt gelijk aan elkaar. Plagen kan grappig of leuk zijn, maar plagen is zeker nooit bedreigend of met het doel iemand opzettelijk te kwetsen. Bij plagen is ook niet steeds dezelfde persoon aan de beurt en kan het makkelijk stoppen.
Wordt iemand al lange tijd geplaagd of vindt die persoon het niet meer leuk? Dan kan iemand het gevoel hebben gepest te worden. Zeker iemand die zich sneller gekwetst voelt kan minder goed tegen plagen en dit als pesten ervaren. Het is belangrijk dat je hier goed op let!
Om te weten of iemand gepest wordt, is het vaak al genoeg om naar zijn of haar reactie te kijken. Wordt de ander ongemakkelijk, misschien zie je dit aan het feit dat hij of zij begint te blozen, te zweten? Ziet de ander er verdrietig uit? Of zie je net dat hij of zij op een geforceerde manier begint mee te lachen? Aan iemands gezichtsuitdrukking en lichaamshouding merk je al snel of de deze persoon zich al dan niet goed voelt. Of vraag het eens aan deze persoon hoe hij zich erbij voelt?
Pestgedrag komt minder voor wanneer de sfeer in de groep goed is. Zowel in de klas, in de jeugdbeweging, de leefgroep als de sportclub kan een goede band tussen mensen heel wat spanningen vermijden. Bespreek eens met je leerkracht of begeleider hoe jullie groepsgevoel te versterken.
Iedereen heeft zijn eigen kijk op een situatie. We gaan er al snel vanuit dat we weten waarom iets gebeurt of waarom iemand op een bepaalde manier reageert. Als onze gedachten negatief worden, dan blijven we er soms mee zitten. Probeer je niet te laten meesleuren in deze negatieve gedachten. Ook al is het soms moeilijk, door positief te denken kan je je beter in je vel voelen. Kom je er toch niet uit? Ons belangrijkste advies is: praat over wat je meemaakt met iemand die je vertrouwt.
Pesters hebben verschillende redenen om te pesten. Hoe iemand er uitziet, hoe iemand doet, waar iemand woont, welke kleren iemand draagt, … er zal volgens hen altijd een reden zijn. Redenen plaatsen ze meestal bij het slachtoffer of buiten zichzelf, maar dit klopt niet. Het slachtoffer is niet de reden. Wel is een pester op zoek naar macht over anderen of erkenning van anderen.
Sommigen pesten ook omdat ze zelf erg onzeker zijn, zich niet goed voelen of zelf ooit gepest zijn. Pesten is dan meestal een reden voor de pester om zich beter te voelen, aandacht te vragen, populair in een groep te zijn of omdat dit verwacht wordt van vrienden.
Pesters zijn vaak op zoek naar erkenning en macht en lokken daarom verdrietig of boos gedrag uit bij anderen. Elke reactie is voor hen een bevestiging dat ze 'gewonnen' hebben. Ze weten zich daarentegen geen raad als je recht in je schoenen staat. Laat merken dat hun opmerkingen je niets doen of negeer de pesters.
Door alle gemene dingen die pesters zeggen kan je zelfvertrouwen afnemen. Hierdoor zie je misschien geen positieve eigenschappen meer aan jezelf. Toch heb jij, net zoals iedereen, heel veel sterktes! Maak eens een lijstje van alle dingen waar je goed in bent of waarover je trots bent op jezelf. Neem dit lijstje bij de hand wanneer je je onzeker voelt, in no time sta jij weer vol trots rechtop!
Blijf er zeker niet alleen mee zitten, maar praat erover! Durf je geen hulp vragen wanneer je gepest wordt? Heb je het gevoel dat je gaat 'klikken'? Begrijpelijk, maar dit is niet zo. De meeste mensen die hulp vragen of het op z'n minst tegen iemand vertellen, voelen zich achteraf beter. Praat je er liever met vrienden over? Ook oké, door vrienden of vriendinnen op te zoeken waar je je goed bij voelt, maak je de pesters bovendien duidelijk dat ze je niet kunnen raken. Wil je liefst praten met iemand die je helemaal niet kent? Check even onze pagina met
hulpbronnen!Wordt het pesten je soms allemaal te veel? Gebeurt het wel eens dat je hierdoor heel negatieve gedachten krijgt, die soms zo ver gaan dat je denkt aan jezelf verwonden of dat je er liever niet meer zou zijn? Dit is een alarmsignaal! Het is heel belangrijk dat je hierover met iemand praat. Zoek iemand op die je vertrouwt of raadpleeg onze pagina met
hulpbronnen.Het belangrijkste om te onthouden is dat niemand het verdient om gepest te worden. Wie je ook bent, waar je ook vandaan komt of hoe je ook in het leven staat. Denk dus nooit dat het jouw schuld is als je gepest wordt. Hoe slecht iemand zich ook voelt die gepest wordt en hoe hopeloos de situatie ook lijkt, er is altijd een mogelijke oplossing of antwoord op de situatie. Je staat nooit alleen.
Misschien vind je het moeilijk om je te verplaatsen in de gevoelens van de anderen? Hierdoor kan het gebeuren dat je niet beseft dat je anderen kwetst door wat je zegt of doet. Probeer in elk geval niet de baas over je vrienden, klasgenoten of teamgenoten te spelen. Zo ben je er zeker van dat ze geen dingen doen tegen hun wil. Ieder mens is anders, en iets dat jij leuk of grappig vindt, is dat voor iemand anders misschien niet.
Besef je van jezelf dat je andere jongeren pest? Stel jezelf dan de vraag waarom je dit doet. Misschien voel je je niet goed in je vel, heb je het gevoel dat je je energie niet kwijt kunt, ben je bang dat anderen je niet stoer genoeg zullen vinden, …? Niet alleen voor de jongeren die gepest wordt, maar ook degene die pest kan met heel wat opgekropte gevoelens achterblijven. Wil je er graag met iemand over praten? Neem een vriend(in) of volwassene in vertrouwen of kijk eens op onze pagina met
hulpbronnen!Plaag of pest je soms anderen omdat je stoer wil overkomen of wil opvallen? Probeer eens om op een andere manier de aandacht van je vrienden te krijgen. Kun je bijvoorbeeld goed voetballen of goed zingen? Doe leuke dingen waardoor je opvalt!
Merk je dat er iemand in je klas of jeugdbeweging gepest wordt? Misschien kan je eens iets leuks doen voor of samen met deze persoon? Het probleem kan soms zelfs al opgelost geraken door hem of haar te betrekken in je vriendengroep. Als de pesters zien dat deze persoon niet meer alleen is, gebeurt het vaak dat het pestgedrag vanzelf stopt. Bovendien heb jij er een leuke vriend of vriendin bij!
Om het pesten in de groep te stoppen is het belangrijk te beseffen waarom de pesters iemand pesten. Dit kan zijn omdat ze aandacht of macht willen van iemand. Pesters laten begaan is dan geen goed idee. Lach zeker niet mee wanneer je ziet dat iemand gepest wordt, ga desnoods zelfs weg uit de situatie. Zo toon jij dat je er niks mee te maken wil hebben en dat ze jouw aandacht alvast niet krijgen.
Na voorgaande tip kan je zelfs nog een stapje verder gaan en tonen dat je tegen pesten bent! Er zijn verschillende websites en organisaties die pesten helpen voorkomen. Misschien heeft je school, jeugdbeweging of sportclub zelfs een link met één van de organisaties?
Dit alles lijkt misschien gemakkelijker gezegd dan gedaan. Langs de ene kant wil je graag dat het pesten in de groep stopt maar langs de andere kant ben je ook bang dat jij het volgende slachtoffer zal worden als je voor de gepeste leerlingen opkomt. Toch mag je niet onderschatten hoe belangrijk jouw rol is in het stoppen van het pesten. Als je het moeilijk vindt om tegen de pesters op te komen kan je misschien eens kijken naar onze tips rond
assertiviteit.Gaat het niet meer om enkel wat plagerijen maar wordt er echt iemand herhaaldelijk gekleineerd of fysiek aangevallen? Wanneer het voor jezelf heel fout aanvoelt is dit een alarmsignaal om iets te doen! Misschien vind je het moeilijk om het voorval aan je leerkracht te melden omdat je het gevoel hebt dat je gaat ‘klikken’? Toch is door het probleem te melden dat er iets kan gebeuren.